Για λιγότερο από μισή μονάδα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν εξελέγη για νέα προεδρική θητεία κατά την αναμέτρηση της 14ης Μαΐου στην Τουρκία, η νίκη όμως, αν και φαντάζει εξαιρετικά πιθανή, δεν είναι αυτονόητη.
Τα επίσημα αποτελέσματα έδωσαν 49,52% στον Ερντογάν και 44,88% ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ενώ ο τρίτος υποψήφιος, Σινάν Ογάν, που θα στηρίξει τον Ερντογάν, έλαβε το 5,17%. Υπέρ του Κιλιτσντάρογλου δήλωσε ότι θα ταχθεί ο Ουμίτ Οιζντάγ, άλλος ένας από τους ελάσσονες υποψήφιους.
Αρκούν αυτές οι μικρές μετακινήσεις για να αλλάξει το τοπίο; Φαίνεται πως όχι με δεδομένο ότι οι δημοσκοπήσεις ήδη δίνουν στον Ερντογάν γύρω στο 53% ή και περισσότερο, μια προφανώς άνετη νίκη την οποία την πανηγυρίζει από νωρίς.
Ένα από τα σύνολα που θα φανεί πάντως πώς θα εκδηλώσουν τις προθέσεις τους είναι οι Τούρκοι του εξωτερικού αλλά και οι όσοι ενδεχομένως απείχαν από τον πρώτο γύρο. Η συμμετοχή μεταξύ των ομογενών ήταν υψηλότερη ως την Τρίτη όταν έκλεισαν για αυτούς οι κάλπες — 1,9 εκατ. έναντι 1,69 εκατ. στον πρώτο γύρο. Οι έρευνες έδειξαν ότι ψήφισαν υπερεθνικιστές.
Μια λεπτομέρεια με τη σημασία της, όπως την παραθέτει η Hurriyet, είναι ότι το εκλογικό σώμα στην Τουρκία εξακολουθεί να μεγαλώνει κυριολεκτικά από τη μία ημέρα στην άλλη. Δεν είναι μόνο τα έξι εκατομμύρια νέων που προστέθηκαν σε αυτό από το 2018 ως σήμερα, αλλά και οι 50.000 που προστέθηκαν στο εκλογικό σώμα από τη μία εκλογική αναμέτρηση στην άλλη.
Υψηλοί τόνοι ως την τελευταία στιγμή
Ερντογάν και Κιλιτσντάρογλου επικεντρώθηκαν τις τελευταίες ημέρες στους αναποφάσιστους, ρίχνοντας το βάρος σε νέες μεγάλες συγκεντρώσεις -αν και όχι τόσο εντυπωσιακές από αυτές του πρώτου γύρου.
Ο Κιλιτσντάρογλου, που φαίνεται ότι δεν περίμενε να χάσει στον πρώτο γύρο, επέλεξε τη σκληρή ρητορική ενόψει του δεύτερου γύρου, με υποσχέσεις, μεταξύ άλλων, να εκδιώξει τους σύρους πρόσφυγες και να μην μετατραπεί η χώρα σε «αποθήκη μεταναστών». Με μια δόση από λαϊκισμό: τηλεοπτικούς αγώνες από τη δημόσια τηλεόραση.
Οι αντεγκλήσεις της τελευταίας στιγμής δεν έλειψαν: Την Παρασκευή ο Κιλιτσντάρογλου κατήγγειλε ότι τον εμπόδισαν να στείλει το επιτελείο του SMS σε δημοσιογράφους για να ενημερώσει για τηλεοπτική του συνέντευξη. «Προσπαθούν με κάθε μέσο να παραμείνουν στην εξουσία», είπε καλώντας «όλους τους εργαζόμενους να ψηφίσουν για τα δικαιώματά τους» την Κυριακή.
Ο Ερντογάν επιστράτευσε καταγγελίες για «τρομοκράτες που συνεργάζονται με το HDP» (το κόμμα των Κούρδων) και «με τους ΛΟΑΤΚΙ».
Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα υπάρχει ο παράγων κοινοβούλιο, που είναι σαφώς στα χέρια του Ερντογάν, το κόμμα του οποίου έχει 321 έδρες έναντι 213 της αντιπολιτευόμενης συμμαχίας που στηρίζει τον Κιλιτσντάρογλου. Η νίκη του Ερντογάν θα είναι το πιο ομαλό σενάριο: ένας πρόεδρος που έχει στα χέρια του ευρύτατες εξουσίες έχει από δίπλα του μια απόλυτα ελεγχόμενη Εθνοσυνέλευση. Μια ενδεχόμενη νίκη του Κιλιτσντάρογλου θα φέρει την Τουρκία στην επικράτεια μιας ιδιότυπης «συγκατοίκησης».
