Πριν από δύο χρόνια, στα κοινωνικά δίκτυα, χιλιάδες χρήστες ειρωνεύονταν τους «γκουρού» των επενδύσεων και της οικονομίας που προειδοποιούσαν για τους κινδύνους τοποθετήσεων στα κρυπτονομίσματα. Νεόκοποι δισεκατομμυριούχοι του οικοσυστήματος των cryptos έμπαιναν φουριόζοι στις λίστες των πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου και επιδείκνυαν με στόμφο τα super yachts τους, τις επαύλεις, τα Rolex και τις Lamborghini που αγόρασαν με τα κέρδη από τις επενδύσεις τους.

«Το δολάριο και το ευρώ έχουν τελειώσει. Οι τράπεζες θα καταργηθούν. Ηρθε η εποχή του Bitcoin και του ψηφιακού χρυσού. Οσοι είναι κορόιδα θα μείνουν πίσω να ελέγχονται από τις ρυθμιστικές αρχές», έλεγαν οι κρυπτο-ευαγγελιστές. Ιστορίες ανθρώπων που επένδυσαν νωρίς μερικές χιλιάδες ευρώ στο καινούριο αυτό προϊόν και βρέθηκαν σχεδόν εν μια νυκτί με εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια έκαναν το παραμύθι να μοιάζει αληθινό.

Τα παραμύθια, ωστόσο, δεν έχουν πάντα καλό τέλος. Τα ανεμομαζώματα γίνονται διαβολοσκορπίσματα. Και στην περίπτωση των κρυπτονομισμάτων ο εφιάλτης ήρθε με τρόπο εμφατικό το 2022. Και ειρωνικό ταυτόχρονα, καθώς το μεγαλύτερο σε κεφαλαιοποίηση stablecoin, το TerraUSD, η ισοτιμία του οποίου ήταν συνδεδεμένη με το αμερικανικό δολάριο, κατέρρευσε μηδενίζοντας την αξία του και κάνοντας σκόνη ό,τι είχε τοποθετηθεί επάνω του.

Μαζί του κατέρρευσαν και τα υπόλοιπα stablecoins και άρχισε ένα τρομακτικό ντόμινο. Γιγαντιαία funds και εταιρείες του οικοσυστήματος, όπως οι Three Arrows Capital, Voyager Digital, Celsius, χρεοκόπησαν. Το κοινό, οι επενδυτές και κυρίως οι retail, μέσα σε πανικό, άρχισαν να αποσύρουν τις επενδύσεις τους. Να ρευστοποιούν δηλαδή τις επενδύσεις τους σε κρυπτονομίσματα.

Οι ισχυροί του χώρου έλεγαν ότι απλώς πρόκειται για έναν φυσιολογικό κύκλο διόρθωσης της αγοράς που ονομάζεται «κρυπτοχειμώνας» και θα περάσει — και ότι δεν χρειάζεται πανικός. Τα ανταλλακτήρια και οι εταιρείες διαχείρισης των χρημάτων των επενδυτών αναγκάζονταν να κάνουν «cool down», να σταματούν δηλαδή την εξαργύρωση των επενδύσεων. Τα καμπανάκια έγιναν καμπάνες. Και άρχισαν οι ακόμα μεγαλύτερες χρεοκοπίες, όπως αυτή της Alameda Research και του μεγαλύτερου ανταλλακτηρίου κρυπτονομισμάτων του πλανήτη, του FTX.

Και κάπως έτσι, με το 90% των retail επενδυτών να βρίσκονται «κάτω από το νερό» (δηλαδή οι επενδύσεις τους να αξίζουν λιγότερα χρήματα απ’ όσα είχαν τοποθετήσει), άρχισαν να βγαίνουν στην επιφάνεια δραματικές ιστορίες ανθρώπων που θαμπώθηκαν από τη ζωή των κρυπτοδισεκατομμυριούχων και τις υποσχέσεις για γρήγορο πλουτισμό και πούλησαν τα πάντα ή δανείστηκαν, για να επενδύσουν σε cryptos και να χάσουν.

Την κατάσταση προσπάθησαν να αναστρέψουν αυτοί που είχαν μπει στις λίστες των πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου λόγω της ενασχόλησής τους με τα κρυπτονομίσματα. Οχι, όμως, για πολύ. Γρήγορα, όπως στη Σταχτοπούτα, οι Lamborghini μετατράπηκαν σε κολοκύθες, τα γιοτ σε στοιχειωμένα σκαριά στα ναυπηγεία, οι επαύλεις σε φυλακές. Γοβάκι δεν υπήρχε.

Κάποιοι χρεοκόπησαν, κάποιοι διέφυγαν καταζητούμενοι από τις Αρχές για απάτη, κάποιοι βρέθηκαν στη φυλακή. Και τα δισεκατομμύρια είχαν γίνει καπνός. Στις εβδομάδες κορύφωσης της κρίσης των κρυπτονομισμάτων μόνο οι επτά ισχυρότεροι επιχειρηματίες του χώρου έχασαν 144 δισ. δολάρια…