Αντιμέτωποι με τη μεγαλύτερη πρόκληση εδώ και χρόνια, οι θρησκευτικοί ηγέτες του Ιράν προσπαθούν να παρουσιάσουν τις οργισμένες διαδηλώσεις για τον θάνατο της Μαχσά Αμινί ως μια εξέγερση για απόσχιση από τους Κούρδους συμπατριώτες της που απειλεί την ενότητα του έθνους μάλλον παρά τη διακυβέρνηση από τους κληρικούς.
Η Αμινί, μια 22χρονη από την επαρχία Κουρδιστάν του βορειοδυτικού Ιράν, πέθανε ενώ βρισκόταν υπό κράτηση από την αστυνομία ηθών της Ισλαμικής Δημοκρατίας μετά τη σύλληψή της για παραβίαση του αυστηρού ενδυματολογικού κώδικα που απαιτεί από τις γυναίκες να ντύνονται σεμνά όταν βρίσκονται σε δημόσια θέα.
Οι διαδηλώσεις που ξεκίνησαν στην κηδεία τη Αμινί στη γενέτειρά της, τη Σακέζ, εξαπλώθηκαν γρήγορα σε όλη τη χώρα, στην πρωτεύουσα Τεχεράνη, σε πόλεις στο κεντρικό Ιράν, και νοτιοδυτικά και νοτιοανατολικά όπου συγκεντρώνονται αραβικές και άλλες μειονότητες.
📌 #Iran: The crackdown on #Kurdish cities is ramped up as fire erupts in the notorious Evin Prison. #TwitterKurdshttps://t.co/kXl21R4vbp
— MedyaNews (@medyanews_) October 16, 2022
Σε όλη η χώρα, περιλαμβανομένων των πανεπιστημίων και των λυκείων, ακούγεται το ενωτικό σύνθημα “Γυναίκες, Ζωή, Ελευθερία” και οι ίδιες εκκλήσεις για πτώση του ανώτατου ηγέτη αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος της καταστολής από τις δυνάμεις ασφαλείας επικεντρώνεται στα βορειοδυτικά όπου ζουν οι περισσότεροι από τα 10 εκατομμύρια, όπως εκτιμάται, Κούρδοι του Ιράν.
Αστυνομικοί κατά των διαδηλώσεων και παραστρατιωτικές δυνάμεις Μπασίτζ έχουν μεταφερθεί στην περιοχή από άλλες επαρχίες, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, και άρματα μάχης έχουν σταλεί σε κουρδικές περιοχές όπου οι εντάσεις είναι ιδιαίτερα υψηλές.
Το Ιράν έχει επιτεθεί επίσης σε ένοπλες οργανώσεις Ιρανών Κούρδων στο γειτονικό Ιράκ οι οποίοι όπως λέει ενεπλάκησαν στις ταραχές. Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν εξαπέλυσαν πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) εναντίον στόχων των μαχητών στην ημιαυτόνομη περιοχή Κουρδιστάν του Ιράκ, όπου 13 άνθρωποι σκοτώθηκαν σύμφωνα με τις αρχές.
“Οι κουρδικές αντιπολιτευόμενες οργανώσεις χρησιμοποιούν την περίπτωση της Αμινί ως δικαιολογία προκειμένου να επιτύχουν τον από μακρού χρόνου στόχο τους να διαχωρίσουν το Κουρδιστάν από το Ιράν, αλλά δεν θα επιτύχουν”, δήλωσε σκληροπυρηνικός αξιωματούχος ασφαλείας.
Τα σχόλιά του απηχεί ένας πρώην αξιωματούχος ο οποίος δήλωσε στο Reuters πως υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ασφαλείας ανησυχούν πως “η υποστήριξη που λαμβάνουν οι Κούρδοι εκτός Ιράν θα χρησιμοποιηθεί από οργανώσεις της κουρδικής αντιπολίτευσης προκειμένου να ασκήσουν πίεση για ανεξαρτησία”.
Ιρανικά κρατικά ΜΜΕ αποκαλούν τις διαδηλώσεις “πολιτική συνωμοσία” που προκαλείται από κουρδικές αυτονομιστικές οργανώσεις, ιδιαίτερα το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν του Ιράν (KDPI).
Αυτονομιστική απειλή
“Από τις πρώτες ημέρες της εξέγερσης το καθεστώς προσπάθησε να την παρουσιάσει ως ένα θέμα των Κούρδων μάλλον παρά εθνικό, επικαλούμενο μια αυτονομιστική απειλή που αναδύεται από την κουρδική περιοχή”, δήλωσε ο Άλι Φατόλαχ-Νετζάντ, πολιτικός επιστήμονας στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού.